AY 1. Заттын тусiн, сапасын, сындык угымдарын бiлдiретiн сез тiркестерiн кешiрiп жаз.​

«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнінен 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
2-нұсқа
Аты-жөні: _______________________________________________

Оқылым
Мәтінді мұқият оқып, тапсырмаларды орындаңыз.

Ертеде хайуандар жылдың басы болуға таласыпты. Сонда жылқы:
— Адам менің күшімді пайдаланады, ақ сүтімді ішеді,мықты қылыма дейін арқан, жіп еседі. Жыл басы мен боламын, — дейді.
         Түйе:
Мен сен көтере алмайтын ауыр жүкті көтеріп, алыс жерлерге барамын. Аш болдым деп арпа, сұлы сұрамаймын. Су табылмаса, шөлде де жүре беремін. Жыл басы болу маған лайық.
  Сиыр айтады:
— Адам егін ексе, менімен егеді, сүтімді ішеді, құрт-май жасайды, жыл басы болу маған лайық.
         Қой айтады:
         -Адам қалың жүнімді алып, киіз басады,жылы киім тігеді, арқан еседі. Сүтімнен құрт-май алады.
         Ит айтады:
         — Мен болмасам, сендерді не ұрлап, не қасқыр жеп тауысар еді.
         Тауық айтады:
         — Мен болмасам, кісі ерте жұмысына бармай, ұйықтап қалар еді.
         Тышқан не айтарын білмей тұрады да, қулық ойлап, жиылғандарға айтады:
         — Бұл таластан ешнәрсе өнбес, жылды кім бұрын көрсе, сол жыл басы болсын.
         Өзгелері тышқанның сөзін қостайды. Біраздан соң тышқан жорғалап, түйенің өркешіне шығып отырады.
         Сонан соң жылды бәрінен бұрын тышқан көріп, хабар беріп, жыл басы болыпты. Түйе бойына сеніп құр қалыпты.

Мәтін мазмұнына сай ат қойыңыз. __________________________________________
[1]
Мәтіннен сын есімдерді тауып жазыңыз.
[3]
____________________________________________________________________

Берілген сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша жауап жазыңыз.

1. Хайуандар неге таласады?
_______________________________________________________________________[1]
2. Жылдың басы не болыпты?
_______________________________________________________________________[1]

4. Мәтін бойынша оқиғалардың ретін ажыратыңыз.
I Хайуандар жылдың басы болуға таласыпты
II. Жыл басы тышқан болады.
IІІ.Тышқан қулық ойлайды.
I, ,ІІІ, IІ
ІІІ, II, І
I,ІІІ, ІІ
[1]

Жазылым

Берілген суреттерді қолдана отырып, басқа қалада тұратын досыңызға хайуанаттар бағына жасаған саяхатыңыз туралы хат жазыңыз. Хаттың құрылымын сақтаңыз (50-55 сөз).

_____________________________________________________________________________
[8]
​

Осы 1 тапсырманы орындап берындерш пж​

ЖАЗЫЛЫМ 2-тапсырма. 1-тапсырмадағы сездердiң iшiнен деректi жане дерек есiмдердi белiп жаз. ​

1 1 — тапсырма. Үш нұсқаның ішінен катетті сөзді таңдап жаз​

Америкалық Microzap компаниясы 60 күнге дейін нанды көгертпей сақтауға болатын технологияны ойлап шығарғандығын хабарлады. Жаңа әдіс нан құрамын бұзатын бактерияларды жояды екен. Компания директоры Дон Сталл бұл пештің әртүрлі бактерияларды өлтіру үшін қолданылатынын айтты. Нанды пісіргеннен кейін екі апта өткен соң, нан сол қалпы пештен жаңа пісіп шыққандай формасы мен түрін сақтап тұрады. Бұл әдіс азық-түлік санын үнемдеу үшін өте пайдалы. Себебі қазіргі кезде АҚШ тұрғындары сатып алынған нанның үштен бір бөлігін бұзылып кететіндіктен лақтырып жібереді екен. Нанның бұзылуына қарсы бұл құрылғының көмегімен ет, тауық еті және тағы басқа көгөністер мен жеміс-жидектерді де ұзақ уақыт сақтауға болады екен. Сол себепті болашақта жаңа өнертабысқа деген халықтың сұранысы да артуы әбден мүмкін.

1.Мәтіннен ең маңызды 3 тірек сөзді теріп жазыңыз. 2.Автор көзқарасы берілген сөйлемді белгілеңіз.

А) Жаңа әдіс нан құрамын бұзатын бактерияларды жояды екен

В) жеміс-жидектерді де ұзақ уақыт сақтауға болады екен

С) Келешекте өнертабысқа сұраныс артуы мүмкін.

D) Американдықтар нанның біраз бөлігін қоқысқа тастайды.

3.Берілген тұрақты тіркестерді қолданып, өз ойыңызды сөйлем құрау арқылы білдіріңіз.

Тұрақты тіркестер: 1) үш ұйықтаса түсіне кірмеген, 2) көздің жауын алатын, 3)қас пен көздің арасында

II. Жазылым.

«Уақыт керемет сый»,«Уақыт-қазына», «Уақыт-ақша» деген тақырыптардың бірін таңдап

эссе жаз 7 (балл)

Эссеге қойылатын талаптар:

-тақырыпты ашу,ойды жоспарлау;

-тақырыпқа қатысты өлең шумақтарын,нақыл сөздерді орнымен пайдалана білу;

-ойдын жанашыл,еркін,шынайы болуына баса мән беру;

-накты айқындалған кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды бөлімнен құралуы шарт;

-такырыптан ауытқымаған дұрыс;

-өмірмен байланысы болуы керек;

-нақты пікірлер келтіру керек;

-келемі-100-150 сөз.

Қарамен берілген сөздерді сөйлем мазмұны өзгермейтіндей баска сөздермен ауыстырып жазыңдар. R 1. Суретші А.Имановтың туыстарымен сөйлесу ушін Торғай облы сына әдейі барды. 2. Батырдың бейнесін оны көрген адамдардың сөздеріне сүйеніп Қағаз бетіне салған. 3. Суретші суретті аяқтағанда, А.Имановты тікелей танитын адам дар кайран калады.​

помагите пж
1-тапсырма. Екі мәтінді мұқият оқып, салыстырмалы талдау жаса.
1-мәтін
Қазақ даласында қолөнер ерте дамыған. Қазақ халқы күнделікті тұрмысқа қажет заттарды қолдан жасаған. Оларды талғаммен әшекейлеген. Қазақтар киіз басып, сырмақ жасау, кесте тігу, алтын күмістен әшекей жасау технологиясын керемет меңгерген.
Қазақта ою-өрнек кең тараған. Қазақтың ою-өрнегі халықтың ойы ұшқыр, талғамы биік болғанын көрсетеді. Ғимараттарды, жиһаздарды, ағаштан жасалған ыдыстарды ою-өрнекпен әшекейлеген. Ою-өрнек – Ұлы дала өркениетінің бір түрі.

2-мәтін
Зергерлік өнер – қазақ қолөнерінің бір түрі. Зергерлік өнер Ұлы дала елінің сән-салтанатын, байлығын, биік талғамын көрсетеді. Зергерлер көбіне әйелдердің сәндік бұйымдарын жасайды. Сәндік бұйымдарға білезік, сақина, жүзік, сырға жатады.
Білезік – ертеден келе жатқан білекке тағатын сәндік бұйым. Қыз бала 3-4 жасқа келгенде ата-анасы білезік соқтырған. Әшекей бұйымдарды «Қыз бала сән-салтанатта өссін!» деген оймен алтын-күмістен соқтырған. Білезік бергенде «Қолың өнерлі болсын!» деп тілек айтқан.

1.Екі мәтіннің ұқсастығы

2.Айырмашылығы

3.Екі мәтінге тақырып қой​

ЖАЗЫЛЫМ. АЙТЫЛЫМ 2 -тапсырма. Канатты сөздерді жаз. Осы сөздердің бірін тақырып ретінде алып, ой бөлісіңдер. Инемен құдық қазғандай киын да күрделі, орасан кажыр-қайрат пен ерік-жiгердi талап ететiн бiлiмсiз емiр тұл. Денсаулықты бірінші кезекте адамның өзі қалыптастыруы керек. — Бул дуниеде бiздiң бiр ғана Отанымыз бар, ол — тәуелсіз Қазақстан. Жердiң де, елдің де иесi өзiң екенiндi ұмытпа! Ойбөліске қойылатын талаптар: ● ● ● — тақырыптан ауытқымау; регламент сақтау; сөз әдебін сақтау; — — тіл сауаттылығы; — — Н.Ә. Назарбаевтың қанатты сөздерін қолдану; өзіндік ойы мен көзқарастарын жүйелі жеткізу.​

1-тапсырма . Абай Құнанбайұлының табиғат туралы өлең жолдарын сурет мазмұнымен сәйкестендіріңдер
1 2
3 4
А) Жылқы ойнап , бие қашқан, тай жарысқан.
Ә) Ақ киімді , денелі.
Б) Жазғытұры қалмайды қыстың сызы
В) Жаздыгүн шілде болғанда
​