1. «Жұлдыздар орнынан қозғалмайды» деген жорамал. 2. «Аспан хрусталь сфера, оның сыртында Құдайлар өмір…

Қажетті сөздерді жаз. (Поставь нужные слова) (7 балл)
1. Аспан әлемінің . көп.
2.Күн де, жұлдызда-
3.Галактика
4. . ежелден аспан әлемінің құпиясын білген.
5. . жұлдыз әлемін бақылаған.
6.Ертеде адамдар жұлдызды аспанды . бөлген.
7.Бұл- . жұлдызы.
Ол түнде адамдарға өз үйін табуға көмектеседі.
Қажетті сөздер: аспан денелері, шексіз. құпиясы.жұлдызшы.
шокжұлдыздарға.Көшпенділер. Жетіқарақшы
ПОМОГИТЕ ПОЖАЛУЙСТА СРОЧНО ДАМ 10 БАЛОВ ​

Ерте заманнан адамдар жұлдызды аспанды шоқжұлдыздарға бөлген. Қазіргі кез-
де 88 шоқжұлдыз бар. Көп уақытқа дейін халық «жұлдыздар орнынан қозғалмайды» деп
жорамалдаған. Аристотель заманынан бастап ғасырлар бойы «жұлдызды аспан мәңгілік
өзгермейді» деп сенген. «Аспан — хрусталь сфера, оның сыртында Құдайлар өмір сүреді»
деп сенген. XVI ғасырдың соңында Джордано Бруно; «Жұлдыздар — Күн сияқты аспан де-
нелері», деген пікір айтқан.
Ғалымдар жұлдыздарды дүниежүзіндегі үлкен расытханалар мен астрономиялық
орталықтарда зерттейді. Қазақстанда Астрофизика институты зерттейді.
Неміс ғалымы Бессель аспан әлемін зерттеген. Бессель жаңа аспан денелерін ашқан.
Ғалым Әлемдегі бірінші астроном. Ол 75 мың жұлдыздың орнын анықтап. Коперниктің
ілімін дәлелдеген. Коперник Жердің дөңгелек екенін алғаш айтқан. Бессель Кёнигсберг ра-
сытханасында жұмыс істеген. Бессель XIX ғасырда ғылымды дамытуға көп еңбек еткен.

3 ТОНКИХ И 3 ТОЛСТЫХ ВОПРОСА!
ПОЖАЛУЙСТА ПОМОГИТЕ!​

Ойл соңында ГЫЗ Ы. 4. Сөйлемдерді салыстыр. Дауылпазды, менің білуім- ше, ата-бабамыз әскери жо- рықтарда қолданыпты. Кейде бақсылар да да- уылпазды ауруды емдеу ке- Дауылпазды, менің білу імше, ата-бабамыз әскери жорықтарда қолданған. Кейде бақсылар да да- уылпазды ауруды емдеу кезінде қолданған. Аталарымыз ақылды бол ған. Дауылпаз өте маңы: зінде қолданыпты. Аталарымыз ақылды бо- лыпты. Дауылпаз өте маңызды аспап болыпты. ды аспап болған.​

буыршының жалғыз қырқар азуы,
Бөкеннің желіп өтер төрт саны,
Бұғының ауыр қара мүйізі,
Бидайықтың жалғыз соғары,
Қашағанның ұзын құрығы,
Ақ орданың тіреу сырығы,.-деген жолдардағы көркемдегіш тәсілді тауып,қолданысын түсіндіріп беріңіз(3-4сөйлем)
​

текст:
Теңіз жағасында екі адам жүр. Бірі – Курнос, бірі – Андрей. Кенет ышқынып, жел гулеп кетті. Қамыстар құлап, топырақ борап, дүние алай — дүлей борап кетті. Андрей  бұл сұмдықты көрді: қатты соққан қара дауыл мұзды қақ жарып, ашып жіберді. Сіресіп жатқан мұз алға қарай жылжыды. Теңіз үсті түтігіп кетті. Андрей Курносты жаға қайыққа қарай сүйрей жөнелді. Иван:
—               Есің дұрыс па? – деп айқайлады.
—               Әне, балықшылар ығып барады.
—               Подумаешь! Ықса, барсын!
    Андрей не істерін білмей, сергелеңге түсті. Жанына Жалмұрат жүгіріп келді. Екеуі қайықты суға түсіріп мінді. Жел қайықты ұшырып ала жөнелді. Олар жағадан ұзап кетті. Теңіз үстінің дауылы өте қатты, үйдей толқындар. Жалмұраттың зәресі ұшты. Басы айналды. «Құдай-ай  сақтай көр!» — деп жалбарынды. Андрей қайықты есті.  Мұзда ыққан қайықшыларға жете алмай, өздері адасты. Қараңғы түнде қайықты үлкен сең соқты. Қайық быт-шыт болды. Екеуі мұздың үстінде қалды.
    Ал балықшылар теңізге шыққан соң, жұқа мұз быт-шыт болып жарылды. Олар жан-жаққа ығып кетті. Балықшылардың біреуі суға құлап, үшеуі үсіп өлді. Біреуі шалажансар. Еламан, Кәлен, Мөңке, Дос, Рай ғана қалды.
Таң атты. Дауыл басылды. Бұлар ыққан үлкен мұз шыңға тірелді. Балықшылар: «Қаратүпті  қара! Біз Қаратүптен шығыппыз», — деп шулады. Сақал- мұрты – қырау, беттерін үсік шалған. Осы жерде балықшылар Жалмұрат пен Андрейдің денесін көрді. Өздерін іздеп шыққандарын түсінді. Андрейдің тырнақтары жұлынған. Мұз үсті – қан. Өмір үшін жан аласқан. Жерді тырнағымен тырнаған. Андрей ақкөңіл еді. Промсолда балықшыларға жаны ашитын жалғыз адам еді.
 
​

сейлемдердің тыныс белгісін дұрыс қойып жаз.

Адамдар баспана салды баспаналар бір-біріне ұқсас
болды кейін тұрғын үйден басқа да құрылыстар салына
бастады.
​

Сол сұлу , сұлу екен атқан таңдай, Бір соған бар сұлулық жиылғандай. Торғын ет, шапақтай бет, тісі – меруерт, Сөздері – су сылдырлап құйылғандай, өлең жолдарынан қандай көркемдегіш тәсілдердің қолданысын көріп тұрсыз,жазыңыз. «Торғын ет, шапақтай бет, тісі – меруерт, Сөздері – су сылдырлап құйылғандай» деген жолдардың мәнін ашып беріңіз______

9. Оқы. Мәтінді окуда сөйлеудің қай түрін қолданасың? Алматы қаласынан 70 шақырым жерде «Таңбалы тас» деген жер бар. «Таңбалы тас>> бiрнеше жылғалардан*, өзектерден* тұрады. «Таңбалы тастын» жан-жағында сайлар, ішінде күнге әбден күйген жалпак гранит тас* бар. Гранит тасқа таутеке, бұғы, киік, жылқы, бұқа және басқалардың кес- кіндері* қашалып салынған. Кол- дарына ұзын найза ұстап, белдерiне кылыш асынған, кейбіреулері желбірете ту ұстаған 22 сарбаздын* суреті өте әдемі бейнеленген. Таңбалы тас «Аңызға айналған жерлер» кітапшасынан • Карамен жазылған сөздер мәтіндегі сөйлемдерді байланыс- тырып тұрғанына назар аудар. Сол сөздерді басқа сөздермен алмастырып айтып көр. • Алғашқы адамдар суреттердің көмегімен сөйлеудің қай түрiн жүзеге асырды? Ойынмен бөліс. Ойынды «Жазбаша сөйлеу бірден пайда болған жоқ» сөйлемімен баста.​

Тау іші. Ұшқан құс, жүгірген аңнан өзге тіршілік белгісі
білінбейді. Жаз жәрмеңкесі тарқап, таулы өлкеге қоңыр күз?
қонақтаған. Аспан да, жер де сұп-сұр. Жапырақтар сарғайып,
өсімдік атаулы күзгі ызғырық желге елбеңдей бас ұрып, тәубеге
келген сопыдай күбірлейді. Тек қия жартастарды жарып шық-
қан қайсар қарағайлар ғана өңін бермей, тәкаппар басын тік
ұстап, көкке шаншыла қарап тұр. Сай-саладан құлай ағып
жатқан көк қасқа бұлақтар жаздағыдай шу салып, асып-тас-
пай, салқын сабырмен жуасып қана сырғиды. Бұл – Тарбағатай
сілемдерінің бір-бірімен ұшарласа келіп, күрт көтерілген тұсы.
Нардың жалғыз өркешіндей болып, көзге алыстан шалынады.
(Қабдеш Жұмаділов)

осы мәтін кай стильде жазылған?​

Жол қозғалысы ережелері бойынша нұсқаулық Нұсқаулық жанрының рәсімделуіне тән сөйлемді тап.

Бүкіл топтаманы алушыларға өте тиімді науқандар қарастырылған.

Салтанатты шеруде жол жүру ережісін сақтау керек.

Көшенің немесе жолдың көлік жүретін бөлігіне шықпа.

Балаларға көшеде жүру, жолдан өту ережесі туралы сабақтар өту керек.

Көмектесіндерші