128. Татаал сүйлөмдөрдүн тутумундагы жөнөкөй сүйлөмдөрдүн чегин ажыраткыла. Тең байланыштагы татаал…
128. Татаал сүйлөмдөрдүн тутумундагы жөнөкөй сүйлөмдөрдүн
чегин ажыраткыла. Тең байланыштагы татаал сүйлөмдүн мазмунун
сактоо менен, багынынкы байланыштагы татаал суйлом түрүндө
өзгөртүп түзгүлө. Мурунку жана өзгөргөн варианттарын өз ара салыш-
тыруу аркылуу грамматикалык түзүлүшүндөгү жана маанилик ка-
тыштарындагы айырмачылыктарын түшүндүргүлө.
COL
1. Бирок мен бирди айтам, турмуш минди айтат. 2.
Андан бери өттү го далай жылдар, далай айлар, бирок
өрнөк калды, үлгү калды олбөгөн. (Н.Б.) 3. Момун жаш
кезинде жүгөн, камчы өрчү, кийин ал кардал азайган
сон таштап койду. (Ч.А.) 4. Бокендин атасы Байтерек
жетимиштен эбак ашты, бирок колхозДУН БЕЛДҮҮ ИШтер-
мандарынын бири
устасы. (К.К.) 5. Отряд үйлөрүн
кыдырып тинтишкен экен, катылган мылтыктар табы-
лыптыр. (К.Б.) 6. Эми күн жылыйт, адам акка, мал кекке
тоëт. 7. Түн бир убак болуп калды, ага карабай Шайбе-
ков дагы эле чекесин укалап, кат жазуу менен убара.
(Ч.А.) 8. Ай сүттөй жарык тийип турат, ошондуктан
карангыда баскан жаныбар даана көрүнөт.(К.Бек.) 9. Бе-
лек уулу күп-күп сүйлөп, байды жекире баштады,
чогулгандар тымтырс турушту. 10. Жер бетин карангы-
—
1. Алган билимди тереңдетүү көнүгүүсү.
2. Алардын канча жана кандай сөздөрдөн түзүлгөндүгүн аныктагыла.
3. Кош сөз менен кошмок сөздөрдүн айырмасы кандай?
1. Айланада чымчыктар чыйпылдап, чымын-чиркей ызылдап, жара-тылыштын жайкы сулуулугун (ого бетер) көркүнө келтирет.
2. Бири-бирин куушкан ак көпөлөктөр (колтийбеген) кооз гүлдөргө анда-санда (конокалышып), чырмалган муруттарын (жазыпжиберишет).
3. (Тоголок Молдо) — кыргыз элинин улуу акыны.
4. Көрдүңбү, балам, чымчыктар танэрте) кандай сайрап жатканын.
5. Жашылча өсүмдүктөрү үчүн элкайдакөчөттүн) кызматы чоң.