21. Әлеуметтік желі арқылы келген хабарламаны окы. Тарихи ескерткіштері өте көп. Түркістан қаласын ара-…

Ең көп
Қайың- Пайда-
ланады
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҮЗІЛІС
69. Кестеде берілген ақпаратты пайдаланып, мәтін құрап жаз.
Жасы-
Табиғат-
Қайың
ның тағы қайың-
тараған
ның түрлері
түрі
140
100-150
Ақ түсті
Кәдімгі
қабығымен
қайың
немесе
ерекше
ленеді
аққайың
ның
гүлдері
ұзақтығы
жыл
Сырға Шырын,
тәріздес дәрі-
дәрмек
ретінде
70. Көктемде құстар жылы жақтан оралды. Олардың жал​

Өлкенің тарихи ескерткіштері. 1-сабақ
Мұражай, көрмелік маңызы бар халық мәдени мұрасын ата.

Артқа

Тексеру​

56. Мәтінді оқы.
Ол —
кішкентай бала. Мұнда алыстан, қаладан келді.
Жергілікті бала Кәрім дөрекі, тентек. Балалар одан
қорқады. Кінәсін айтпайды.
Кішкентай бала қорықпай, оны батыл әшкереледі.
Мен қорықпадым. Ұжым бір тентекке соққы бере ала-
ды ғой. Мені оған ұрғызып қоя ма. деді ол.
Тентек жеңілді. Кішкентай бала дұрыс істеді. Досқа
адалдықпен көмектеспей, оның кемшілігін бетіне айтпай,
адам дұрыс тәрбиеленбейді. «Ауруын жасырған өледі» дейді
халық.
Мұқан Иманжанов
• Мәтіндегі сөйлемдердің қайсысы жай сөйлем, қайсысы құрмалас
сөйлем екенін айт. Құрмалас сөйлемнің жай сөйлемнен өзгешелігін
түсіндір.
• Құрмалас сөйлемдерді теріп жаз.
осо​

12 тапсырма. Дереккөздерден Астанадағы Ұлттық мұражай туралы материалдарды та- уып, оның ішінен сақ дәуіріне қатысты мәліметтерді оқы. Сол мәліметтердің негізінде «Ұлттық мұражайға келіңіз!» тақырыбында шағын жарнама мәтінін жаз. Жарнамада негізгі сын есімдерді қолдан.​

дам сто балов

1. Қазақ тіліне тән дыбыстар саны қанша?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 15
2. Тұйық буын деген не?
A) дауыстыдан басталып дауыссызға бітеді B) дауыссыздан басталып дауыссызға бітеді C) бір ғана дауыстыдан тұрады D) дауыссыздан басталып дауыстыға бітеді E) үш дауыссыз бен бір дауыстыдан тұратын буын (қарт)
3. Қай дыбыс еріннің дөңгеленіп алға қарай созылуы арқылы жасалады?
A) а B) ө C) ы D) ә E) е
4. Еріндік, жіңішке әрі қысаң дауысты дыбыстарды табыңыз.
A) ұ B) ө C) о D) ы E) ү
5. Үнді мен қатаң дауыссыздар қатар келген сөзді табыңыз.
A) Күзде жаңбыр жиі жауады. B) Әсет базардан доп алды. C) Қыста қар қалың жауды.
D) Жаздыгүні ауылға бардық. E) Ол жазда қайтыс болды.
6. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшасы бар сөзді табыңыз.
A) жақсылық B) балалар C) күлекеш D) көрермін E) келешек
7. Мағынасы ұқсас (синоним) емес сөздерді табыңыз.
A) атамекен, отан B) шағым, өкініш C) қария, қарт D) әдемі, көрікті E) сабырлы, төзімді
8. Мақалды табыңыз.
A) Кемедегінің жаны бір. B) Дарияның жанынан құдық қазба. C) Жері байдың елі бай. D) Әлін білмеген әлек.
E) Айдағаны – бес ешкі, ысқырығы жер жарар.
9. Антоним бола алатын тұрақты тіркесті табыңыз.
A) азар да безер болды – ат-тонын ала қашты B) көрер таңды көзімен атырды, түн ұйқысын төрт бөлді C) Ит арқасы қиянда, ит өлген жер D) ит терісін басына қаптады – басын сипады E) көз шырымын алу, көз ілу
10. Қайталама қос сөзді табыңыз.
A) төсек-орын, ес-түс B) теп-тегіс, ап-ащы C) емін-еркін, ығы-жығы D) анда-санда, оқта-текте
E) қым-қуыт, ту-талақай
11. Септеулікке қатысы жоқ септікті табыңыз.
A) Атау септігі B) Барыс септігі C) Шығыс септігі D) Жатыс септігі E) Көмектес септігі
12. Қате жазылған қатарды табыңыз.
A) пединститутқа B) Қазатомөндіріске C) ұжымшарға D) медколледжге E) ҚазМҰУға
13. Берілген емле қай сөз табына қатысты?
«-ау, -еу» жұрнағы жалғанғанда, түбірдің соңындағы «ы, і» дыбыстары түсіп қалады.
A) Үстеу B) Сын есім C) Етістік D) Сан есім E) Зат есім
14. Етістікке қатысты емес терминді табыңыз.
A) етіс B) рай C) шақ D) жақ E) шырай
15. Жалғау жалғанбайтын сөз табын табыңыз.
A) Шылау B) Етістік C) Есімдік D) Үстеу E) Зат есім
16. Өзі жалғанған заттың екеу немесе одан артық екенін білдіретін қосымшаны табыңыз.
A) тәуелдік жалғау B) септік жалғау C) жіктік жалғау D) жұрнақ E) көптік жалғау
17. Төмендегі сандардың қайсысы нақты санды білдіреді?
А) ондарда В) он шақты С) он-он бес D) он жарым Е) ондаған
18. Тәуелденген сөзге жалғанбайтын септік жалғауын табыңыз.
A) –н B) –нда C) –ты D) –дан E) –бен
19. Қайсының мағыналық түрі жетеу?
A) Сан есім B) Сын есім C) Етістік D) Есімдік E) Шылау
20. Болжалдық сан есімге жатпайтын қатарды табыңыз.
A) мыңдаған B) ондарда C) жүзге тарта D) алтыдан бері E) бес-алты
21. Есімше қай жағдайда сөйлемде баяндауыш болады?
A) зат есіммен тіркесіп немесе ілік септігінде тұрып B) барыс, жатыс, шығыс, көмектес септіктерінде келіп
C) атау мен іліктен басқа септіктерде заттанып қолданылса D) көмекші есіммен, септеулік шылаулармен тіркесіп
E) жіктеліп келіп
22. Сөйлемдегі есімдік төл сөзде қалай өзгереді? Али оған келгенін айтты.
A) бізге B) оны C) сізге D) маған E) оған
23. Қай сөйлем түрі? Қорыққаны сонша – орнынан тұра алмай қалды.
A) Кезектес салалас B) Ыңғайлас салалас C) Себеп-салдар салалас D) Түсіндірмелі салалас E) Қарсылықты салалас
24. Қай сөйлем түрі? Маған шар берді, ағама доп берді.
A) Кезектес салалас B) Ыңғайлас салалас C) Себеп-салдар салалас D) Түсіндірмелі салалас E) Қарсылықты салалас
25. Берілген ереже қай сөйлем түріне қатысты?
Сөйлем соңына нүкте немесе (көтеріңкі интонациямен айтылса) леп белгісі (!) қойылады.
A) Хабарлы сөйлем B) Бұйрықты сөйлем C) Сұраулы сөйлем D) Лепті сөйлем E) Ешбіріне​

Адамдар бір-біріне құрмет көрсетуі керек. Бұл – сыпайылық пен әдептілікке
Кішілер үлкендерге құрмет, үлкендер кішілерге үлгі көрсеткені дұрыс.
Үлкенді сыйлау — жақсы қасиет. Әр бала өз үйінде атасын, әжесін, әкесі мен ан
құрметтегені жөн. Мектепте мұғалімдерге құрмет көрсету — жақсы тәрбиенің б
Әлібек
өте тәрбиелі, мейірімді, ақылды бала. Атасы оған ақыл айтып, жақсы
үйретеді. Әлібек атасының сөзін тыңдайды. Атасын сыйлайды. Әлібек көшеде үлiк
көмек береді. Оларға көшеден өтуге, автобустан түсуге көмектеседі. Үлкен кісілер
ауыр болса, үйіне апарысады. Олар Әлібекке алғысын айтады.
22
1-тақырып выписать из текста слова в единственном числе с окончания и лар лер тар тер​

ылыстары
туралы айтып
Салыстырайық
биыл
боран
түске дейін
түстен ке
еру
• ұзақ
2. Мәтіндерді оқы. Салыстыр.
үнемі
• жиі
кемпірқосах
Менің есімім — Ерік.
Ақтөбеде тұрамын. Биыл
қыс суық. Аспан үнемі
бұлтты болып тұр. Жиі жел
тұрады, боран соғады. Қар
өте қалың жауады. Си-
ноптиктердің айтуынша,
биыл қыс ұзақ болады.
Менің есімім Айнұр.
Мен Түркістанда тұрамын.
Біздің аймақта қыс жылы
болады. Күн ашық және
Тынық. Жерде әлі қар жоқ.
Қар түске дейін жауады
да түстен кейін еріп ке-
теді. Синоптиктердің ай-
туынша, биыл оңтүстікте
қыс жылы болады.
Фо
ейін
түстен кейін
2
Оқиық және жауап берейік
3. Мағынасы қарама-қарсы сөздерді тап.
сирек
қату
былтыр
кемпірқосақ
жиі
еру
биыл
қыс
ұзақ
оңтүстік
желді
қалың. Помогите плиз выписать главные ключевые слова ​

Ақиқат, жалған, берілмеген ақпараттарды анықта.
1. Мәтінде әлемдік су тапшылығы, құрғақшылық мәселесі көтерілген.
2. Көптүрліліктің азаюына парниктік газдардың бөлінуі әсер етеді.
3. Биоалуантүрлілікті қорғау мәселесін «Сақта» қоры шеше алады.
Помогитеее​

қыял мен шындық
Шығармадағы құндылықтарды сәйкестендір .​

4-тапсырма. Көптік жалғауы қате жалғанған сөйлемдерді табың дар. Себебін түсіндіріндер. 1. Алыстан көп жылкы көрінеді. 2. Біраз ойыншығымды ініме бердім. 3. Менің анамның шаштары өте ұзын. 4. Айымның бірнеше қаламсаптары бар. 5. Адам бойында сан түрлі мінез болады. 6.Мұздатқыштан 5 балмұздақтар алдым. 7. Әр адам өз заттарына ұқыпты болу керек. 8.Бүгін барлық оқушылар саббаққа белсенді қатысты. 9.Дархан кітапханадан қанша кітаптар алғанын ұмытып қалды.
​