Қарамен берілген сөздерді сөйлем мазмұны өзгермейтіндей баска сөздермен ауыстырып жазыңдар. R 1. Суретші…

оқылым жАзылым 6-тапсырма. Мәтінді оқы. Қою қаріппен берілген сөздердің мағынасын анықта. Төменде берілген кестені толтыр.

Енисей өзенінің бойынан құпия жазуы бар құлпытастар табылғаны туралы алғашқы хабарды Н. К. Видзен, С. У. Ремезев айтқан. Сондай-ақ Сібірде айдауда жүрген швед офицері И. Т. Страленберг пен немістің белгілі ғалымы Д. Г. Мессершмид те ақпарат берген. Олар құпия жазулар туралы деректерді XVIII ғасырдың бас кезінде жазған мақалалары мен хаттарында келтірген. Бұл жазулардың құпиясы бір жарым ғасырға жуық ашылмады. Ғалымдар қанша үңілсе де, оның әліпбилік негізін таба алмады. Сондықтан алғашқыда олар «руна (белгісіз) жазу» деп аталды. Алайда ғылыми зерттеулер олардың түркі жазулары екенін анықтады.

1893 жылғы қарашада Дания корольдігі Ғылым академиясының мәжілісінде Вильгельм Томсен ғылыми әлемді дүр сілкіндірген мәлімдеме жасады. Ғалым ұзақ зерттеп, зерделеп, Орхон мен Енисей өзендерінің бойынан табылған ескерткіштердегі құпия жазуды оқудың кілтін тапқанын хабарлады. Ғалым ең алдымен «Тәңір» және «түрік» сөздерін оқыған еді.

Дәл осы кезде академик В. В. Радлов та өз бетінше ізденіп, руна жазудың он беске жуық әрпін анықтаған еді. Арада көп уақыт өтпей, В. В. Радлов Орхон өзенінің бойынан табылған үлкен тастардағы мәтінді толық оқып, аударып шықты. Кейін орыс түркітанушылары көп зерттеді. Л. Н. Гумилев Орхон жазба ескерткіштерін «Көк түріктердің өздері туралы жазған шежіресі» деп бағалады.

Орхон жазба мұраларын ұзақ жылдар түбегейлі зерттеген қазақтың білікті ғалымдары — Ә. Марғұлан, Ә. Құрышжанов, М. Томанов, М. Жолдас- беков, Қ. Сартқожаұлының іргелі зерттеулері жарық көрді. Олар жазба ескерткіштердің рухани құндылығын ашты.

Жазбаларда көне түркілер мен көк түркілер дәуіріндегі оқиғалар сипатталады. Жағрапиялық атаулар, сол кездегі тайпалардың атаулары мен орналасу, таралу аймағы көрінеді. Көптеген тарихи, мәдени, жағрапиялық, саяси дерек бар. Тарихи оқиғалар, Ұлы қағандардың жорықтары көркем тілмен баяндалған.

Жазудың сипаты түркі тілдерінің дыбыстық ерекшеліктерін, үндестік заңдарын жақсы береді. Жазу оңнан солға қарай оқылады әрі негізінен дауыссыз дыбыстар таңбаланады. Түркі жазба ескерткіштері Ұйғыр қағандығы кезінде аяусыз қиратылған.

Азатжол, Тақырып ,Негізгі ақпарат.

Яғни, мәтінді кіріспеге, негізгі бөлікке және қорытындыға бөлу керек. әр бөліктің тақырыбын және негізгі ойды беру керек.

ЖАЗЫЛЫМ. АЙТЫЛЫМ 2 -тапсырма. Канатты сөздерді жаз. Осы сөздердің бірін тақырып ретінде алып, ой бөлісіңдер. Инемен құдық қазғандай киын да күрделі, орасан кажыр-қайрат пен ерік-жiгердi талап ететiн бiлiмсiз емiр тұл. Денсаулықты бірінші кезекте адамның өзі қалыптастыруы керек. — Бул дуниеде бiздiң бiр ғана Отанымыз бар, ол — тәуелсіз Қазақстан. Жердiң де, елдің де иесi өзiң екенiндi ұмытпа! Ойбөліске қойылатын талаптар: ● ● ● — тақырыптан ауытқымау; регламент сақтау; сөз әдебін сақтау; — — тіл сауаттылығы; — — Н.Ә. Назарбаевтың қанатты сөздерін қолдану; өзіндік ойы мен көзқарастарын жүйелі жеткізу.​

«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнінен 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
2-нұсқа
Аты-жөні: _______________________________________________

Оқылым
Мәтінді мұқият оқып, тапсырмаларды орындаңыз.

Ертеде хайуандар жылдың басы болуға таласыпты. Сонда жылқы:
— Адам менің күшімді пайдаланады, ақ сүтімді ішеді,мықты қылыма дейін арқан, жіп еседі. Жыл басы мен боламын, — дейді.
         Түйе:
Мен сен көтере алмайтын ауыр жүкті көтеріп, алыс жерлерге барамын. Аш болдым деп арпа, сұлы сұрамаймын. Су табылмаса, шөлде де жүре беремін. Жыл басы болу маған лайық.
  Сиыр айтады:
— Адам егін ексе, менімен егеді, сүтімді ішеді, құрт-май жасайды, жыл басы болу маған лайық.
         Қой айтады:
         -Адам қалың жүнімді алып, киіз басады,жылы киім тігеді, арқан еседі. Сүтімнен құрт-май алады.
         Ит айтады:
         — Мен болмасам, сендерді не ұрлап, не қасқыр жеп тауысар еді.
         Тауық айтады:
         — Мен болмасам, кісі ерте жұмысына бармай, ұйықтап қалар еді.
         Тышқан не айтарын білмей тұрады да, қулық ойлап, жиылғандарға айтады:
         — Бұл таластан ешнәрсе өнбес, жылды кім бұрын көрсе, сол жыл басы болсын.
         Өзгелері тышқанның сөзін қостайды. Біраздан соң тышқан жорғалап, түйенің өркешіне шығып отырады.
         Сонан соң жылды бәрінен бұрын тышқан көріп, хабар беріп, жыл басы болыпты. Түйе бойына сеніп құр қалыпты.

Мәтін мазмұнына сай ат қойыңыз. __________________________________________
[1]
Мәтіннен сын есімдерді тауып жазыңыз.
[3]
____________________________________________________________________

Берілген сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша жауап жазыңыз.

1. Хайуандар неге таласады?
_______________________________________________________________________[1]
2. Жылдың басы не болыпты?
_______________________________________________________________________[1]

4. Мәтін бойынша оқиғалардың ретін ажыратыңыз.
I Хайуандар жылдың басы болуға таласыпты
II. Жыл басы тышқан болады.
IІІ.Тышқан қулық ойлайды.
I, ,ІІІ, IІ
ІІІ, II, І
I,ІІІ, ІІ
[1]

Жазылым

Берілген суреттерді қолдана отырып, басқа қалада тұратын досыңызға хайуанаттар бағына жасаған саяхатыңыз туралы хат жазыңыз. Хаттың құрылымын сақтаңыз (50-55 сөз).

_____________________________________________________________________________
[8]
​

СРОЧНО ПОМОГИТЕ ОТДАЮ 35 БАЛЛОВ УМОЛЯЮ ПРОСТО

Мен не үйрендім?
1.Ас-адамға қуат бермейді. дұрыс/жалған
2.С дәрумені цитрус өсімдіктерінде көп мһлшерде болады. дұрыс/жалған
3.Кальций өте пайдалы минерал, ол сүйектің қалыптасуына керек. дұрыс/жалған
4.Тамақ бар жерде дерт тұрмас. дұрыс/жалған.
5.Тазалық ұстану- денсаулықты сақтаудың бір жолы. дұрыс/жалған
6.Тез бұзылатын тағамдар фастфуд өнімдері, алайда оны көп адамдар пайдаланады. Ол уақыт үнемдеу мен еріншектіктің әсері. дұрыс/жалған
7.Газдалған сусын пайдалы. дұрыс/жалған
8 . барды.
. тыңдады.
.тексерді
. қарады.
. ішемін.
көп нүктенің орнына
қажет сөзді қойып жаз.
9.Отбасы дәрігері бүкіл отбасы мүшелерін емдемейді. дұрыс/жалған
10.Кеше таңертең Мұзбелге ккткен жолаушылар
Қалың тұманға кедесіпті. Ұзақ жүріп отырып сүмбіледе ауыл шетіне жетті

—үстеулерді тауып жазыңдар.​

9-тапсырма. Төмендегі ойгілі адамдардың пікірлерin enin багагсдераін тиістісімен толықтырып жа 1 тілдік көмегімен өнер- білімге, мәдениет пен гылымга жетіп, 2 3 Өз басымызды, үй ішімізді, когамды, www Сондықтан «Өнер алды кызыл тіл» дегендей, 1 Сез ауызекі де сейленеді, 2 3 4 5 Сезді дұрыс құраудың жолын diny Сез бұйымын дұрыс жасап шыгу ушін де оның жасалу жолын, www Сез калай жазылған болса, Сезді калай курудың тетігін 6 Өйткені топка сейленетін сөз де халықты, ел-жұртты. мемлекетті меңгереміз. адам баласының байлығында тілден артык не бар! езiмiздi өзге журтка танытамыз, сәйлейміз, окимыз, жазамыз. алемге (Бауыржан Момышулы кагазга да жазылады. материалының сыр-сипатын білу керек. жазылатын сезге өте-мөте керек. солай оқылады. жазу тілі сиякты жауапты. ауызекі сөз үшін де керек.​

ЖАЗЫЛЫМ АЙТЫЛЫМ О-тапсырма. Қажетті сөзді таңдап жаз. Геродот ежелгі массагеттер туралы: «Сақтардың барлық заты алтын мен (мы- стан, ағаштан, тастан жасалған. Соғысқа қажет (тамақтары, құралдары, киім- дері) оңтары мен айбалталары мыстан жасалған. Баскиім (әшекейлері, кітаптары, құрақтары) алтын-күмістен, асыл тастардан жасалған. Сондай-ақ атәбзелдері, (арқандары, жіптері, құрал-сайманы) мыстан жасалған, ер-тұрманы, жүгені, көрпесі) алтынмен әшекейленген», — деп жазады.
срочно.​

ТАПСЫРМА:Бос орынға қарамен берілген сөздерді тиісті орнына қойыңыз. Асты сызылған -сөздердің қолданылу ерекшелігін назар аударыңыз.

Мен, сіздердің, біз, осы, менің, біздің, оларды, оның, олар

Құрметті соғыс ардагерлері!

. Қазақстан елінің жас өренімін! Бүгінде Қазақстанда көптеген ұлттардың өкілдері тату-тәтті өмір сүріп жатыр. Бір кезде сұрапыл соғыс . адамдарды қазақ жеріне әкеліп, бір шаңырақтың астында өмір сүруге мәжбүр етті. Бауырмал қазақ халқы . құшақ жая қарсы алып, мейрімділік танытты.

Мен жуырда Зигфрид есімді бала туралы шығарма оқыдым. . басынан өткен оқиғалар маған қатты әсер етті. Онда соғыстан кейінгі балалардың тағдыры бейнеленген. Осыдан соң еліміздегі барлық балалардың бақытты екеніне . көзім жетті, себебі . бейбітшілікте өмір сүруде.

Болашақта мен елімнің үлкен азаматы болып өсетініме сенімдімін. Себебі мемлекетіміз . үшін көп игі істер жасауда. Жақсы білім алып, еліміздің тірегі болу . парызымыз. Біз . үміттеріңізді ақтау керекпіз.

Помогите пожалуйста

төмендегі сөйлемдері толықтырып жаз. әр сөйлемдегі алдынғы ой мен келесі ойдың арасында қандай байланыс бар екенін түсіндір жалғаулықтары түрін ажырат

Бірыңғай мүшелердің әрқайсысының арасына да, де, та, те жалғаулықтарының тиістісін көпнүктенің орнына қойып жаз.

Біздің ауыл сыртында жусан . , изен ., ажырық . өседі. Бұл жерде қалың қар ., қатты дауыл , қар көшкіні . жиі болып тұрады. Күні-түні қолынан қағазы ., қарындашы . түспейді. Бұл жарысқа Жұмабек ., Бақыт ., Есет . қатысады.

берілген сөйлемдерді салыстырып окып, сөйлемнің түрін (жай сейлем, құрмалас сөйлем) аныктандар. сөйлем мүшелеріне талдау арқылы өз пікірлерінді дәлелдеңдер

1. тәуелсіздік тәңірдің біздің ұрпаққа берген үлкен бақыты, халқымыздың мәңгілік құндылығы.

2. қазақстан республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» зан кабылданғаннан кейін ғана халқымыз өз мемлекеттігін, шынайы тарихы мен мәдениетін қайта түлетуге жiгерлене, кулшыныспен кірісті.

3. тауар тапшылығы жоғалып, ѳнім сапасы жақсарды.

4. аз уақыт iшiнде елдiн әл-ауқатын көтеріп, төл мәдениетіміз бен мемлекеттiк тiлдi жанғырту iсiнде қыруар жұмыс жасалды.