Ербол бүгін сабакка бармай калды. Кешке Жантастың үйіне барды. Досынан үй тапсырма- сын сұрады. Ол көшіріп…

IT

Ербол бүгін сабакка бармай калды. Кешке

Жантастың үйіне барды. Досынан үй тапсырма-

сын сұрады. Ол көшіріп алуға дәптерін берді. Сол

кезде Жантастың үйіне Ермек келді. Ол Ерболды

көріп:

—

— Сен оны көшірме, мен саған есеп

лын түсіндірейін. Сосын өзің де үйреніп аласың,

шығару жо-

деді. ув ввтявцу и ту

омолв.

Ербол досының сөзін тыңдап, оған рақмет

• Мәтін не туралы?

●

Мәтін кейіпкерлері кімдер?

—

айтты.

Мәтіндегі әрекеттерді ретімен орналастыр.

Мәтінді түсініп оқы.

Бәтіңке, Шұжық, Балқаймақ

Таласты

Кездесті

Сұрады

Жолға шықты

Ұрысты

Ақырды/шулады

Мақтанды

Түсінді

Сөйледі

Бәтіңке, Шұжық, Балқаймақ,

Дүкенде тұрып ұрысты,

Бәтіңке шықты айғайлап:

Айту керек дұрысты!

Сен екеуің кімсіңдер,

Мені айтыңдар мүлік деп,

Құр мақтанып жүрсіңдер,

…Білмейсіңдер, өмірге

Кім пайдалы

Кім пайдалы кім мықты,

Кәне, екеуің жеңіл де,

Мойындаңдар шындықты.

Таласты олар ұзақ түн,

…Кетті айтыс ұзап тым,

Бір бітімге келмеді…

Керкілдесті, керісті.

Табалық деп, келісті.

Дауларын кім шешеді?

Олар ұзақ жол кешті,

Келе жатып үшеуі,

Көк Төбетке кездесті.

— Әй, Көк Төбет, Көк Төбет!

Білетіні көп төбет.

Әділдігі мол төбет,

Айтыңызшы шындықты.

Ардақтымыз қайсымыз,

Сілекейі шұбырып,

Сөйлейді ит былай деп:

Көзіме сен көрінбей,

Ей, Бәтіңке, былай кет!

Күшік емен ойнайтын,

Бәтіңке, өзің, қаттысың.

Қанша жесе тоймайсың,

Шіркін, Шұжық, тәттісің…

Сонда ғана төбеттің

Арам ойын сезіпті.

Помогите пожалуйста это билим ленд,дам 20 баллов ​

І. Мәтінді мұқият оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.

​Әсел сәрсенбі күні емханаға барды. Ол екінші қабатта қан тапсырды.

Емханада отбасы дәрігері, тіс дәрігері, көз дәрігері бар. Әсел отбасы дәрігеріне кірді. Дәрігер Әселдің жүрегін тыңдады. Дәрумен ішуге кеңес берді. Отбасы дәрігері Әселді тіс дәрігеріне және көз дәрігеріне жіберді. Тіс дәрігері оның тістерін тексерді. Тіс дәрігері: «Тістеріңді дұрыс тазала», — деп кеңес берді.

Содан кейін Әсел көз дәрігеріне барды. Онда ол көзін тексерді. Көз дәрігері көзге пайдалы дәрумендер туралы айтты. Әселдің тістері таза, көзі жақсы көреді. Отбасы дәрігері оған: «Сенің денсаулығын жақсы», — деді.

№

Сұрақ

Жауап

1

Әсел қайда барды?

2

Әсел қандай дәрігерлерге барды?

3

Әсел емханаға қашан барды?

4

Әселді тіс дәрігеріне кім жіберді?

5

Тіс дәрігері қандай кеңес берді?

6

Отбасы дәрігері қандай кеңес берді?

​​​​​​​

перевод пж ТЫҢДАЛЫМ ОҚылым -тапсырма. Мәтінді тыңда. Релге белiп окындар. Ертеде бір жас жігіт өзінің кедейлігін айтып, әрдайым мұңын шарады екен. Шіркін-ай, менің байлығым көп болса, жаксы емiр сүрер едім. — деп зарлауын қоймапты. Бiр кунi карт тас кашаушы етіп бара жатып, зарлап отырған жігіттің қасына келеді. Саған не болды сонша жы- лап? Сен нағыз бай адам емессің бе? — дейді. Мен баймын ба? — деп жігіт таңғалады. — Ол — қандай байлық? Сенiң көзiң ше? Бiр кезiндi E қаншаға сатар едің? — деп сұрайды қарт. Оның не! — деп шошып кетедi жiгiт кезімді ешкандай б маймын. Ал енді екі қолың мен аяғыңды алтынға айырбастар ма едің? — Жоқ, ешқайсысын да алтынға айырбастамаймын, — дейді жі — Міне, көрдің бе, сен өте бай адамсың. Адамның ен улкен байл дейді карт. Оны ақшаға сатып ала алмайсын мен денсаулығы, Карт осыны айтады да женіне кетеді. -​

Тапсырма. Мәтін Қан мен тер (романнан үзінді) қалай, тереңге кете ме тайызға шыға ма? Бүгін күн қалай батты, ертең мен Теңіз жайында әңгімелескен керемет әңгіме болатын балықтың бағыты сола ма, жоқ па? Балықшылар бүгін Райдың үйіне жиналды. Олар теңіз жайында, балың жайында әңгімелесіп отырды. Аттылы біреу есік алдына тоқтады. Аттан түсті. Атты байлап, сәлем Кәлен еді. Балықшылар Кәленді таныды. беріп, үйге кірді. Кіріп келген — Балықшы жас жігіт: Аға, отырыңыз! Төрге шығыңыз, — деді. Кален төрге шықпай, төмен отырып: Еламан, саған келдім, дел ойындағысын бірден айтты. Іздеп келдім, — Е, ат ұрлауды қойып, енді балық аулауға шықтың ба? — деді Рай. Балықшылар шошып қалды. Кәлен асықпады. Ол ашуланбай, түн болмаған кісідей жадырап: «Бала ғой», деп жүрсем, ержеткен екенсің, Балықшылар жадырап сала берді. Еламан: — Жарайды, шаруаңды айт! «Саған кісі керек», — дейді ғой. Мені пайшерiк қып алуға қалайсың? Мұз оятын кісі керек пе? Кәсіп — деді. Ал керек. Ендеше мені ал! — Шодырға бар. Билігі сонда. Міне, сөз! Ендігі жерде сендермен бірге жүріп көрейін, — деді. Ертеңінде Еламанға Андрей келді. Сақ бол. Федоров: «Аудың барлығы жарамсыз», – деп жатыр. Ертең сені бар адамыңмен мұз үстіне айдап шығайын деп жатыр. Мұз әлсіз емес пе? Оны мен де айттым. Бірақ Федоров тыңдамайды. Сақ бол! Тек абай- лап сөйлес! — деп кетті Иван. ВСЕ ГЛАГОЛЫ!​

Тапсырма 1. Мәтінді оқып, құрылымдық, жанрлық ерекшеліктерін көрсетіп, кестені толтырыңыз. [5] Жаяу жүргіншілерге жолды кесіп өтуге арналған нұсқаулық 1. Екі көшенің қиылысқан әрі «Өтетін жер» деп жазылған түсті, асфальтта сызылған жалпақ ақ жолақтары бар жерде, қарсы алдындағы бағдаршамның жасыл шамы жанған кезде ғана көшеден өтуге болады. 2. Жүріп келе жатқан машиналардың алдынан өтіп кетемін деуші болма, ол тоқтағанша, не өтіп кеткенше күте тұр. 3. Көшеден өтерде алдымен сол жағыңа, көшенің орта тұсына жеткенде оң жағына қара. Егер машина келе жатса, өтіп кеткенше сол орнында, ақ жолақ сызылған тұста күте тұр. 4. Көше қиылыстарында бағдаршамда жасыл шам жанған кезде не болмаса өтіңіздер деген сөз көрінгенде ғана көшені кесіп өтуге болады. 5. Аялдамада тұрғанда автомобиль, автобус, троллейбустың тек ары жағынан айналып ет, сонда сен оның соңында келе жатқан машинаны дәл уақытында көре аласың 6. Жолдың арғы бетіне тек бағдаршам тұрған немесе жаяу жүргінші өтетін жерден өт. 7. Тек қана бағдаршамның жасыл түсі жанғанда ғана жолдан өт. Мәтін не туралы? Құрылымы Қалай рәсімделген? Жанры және жанрлық ерекшелігі неде?​

Табиғаттың таңғажайып құбылыстары. Зат есімнің септелуі. Атау септік

Өлеңді оқып, шешім табуға бағытталған сұрақты тап.

Қара орманды бұлтты күні

Дауыл айтты көшірем деп.

Күркіреп күн шықты үні

Жауын құйып өшірем деп.

Жапты шалқар жерді дауыл,

Жапты заңғар көкті дауыл.

Қара орманға төнді дауыл,

Соқты дауыл, соқты дауыл.

Дауылдан қорғанудың қандай жолы бар?

«Дауыл» деген не?

Дауыл жылдың қай мезгілінде болады?
​

Текст:

Бір тойым болатыны сөзсіз менің,

Дәл қай күні екенін айта алмаймын.

Бірақ… бірақ…

Ешкімді де билетпей қайтармаймын.

Ондаортағатасталарұрансондай:

Қайтаалмайдықартың да бірәнсалмай,

Жиырмабестіңбәрін де сабылдыртам, .

Мен өзім де ән салам түн ауғанша,

Меніңжанымбұлкүнгеқұмар қанша!

Бәйге берем жығылған палуанға да,

Адалдығысезіліптұрарболса.

Қызқуатынжігіткеатберемін,

Жанам дегенжүрекке от беремін.

Мен әйтеуір бар жиған-тергенімді

Біртамаша той қылып өткеремін.

Біздіңүйдісолкүнібетке ал, қауым,

Нысанаға ап қуаныштоқталмауын.

Мен бұлтойдантілеймінжылаптұрып,

Қазанымдабірасыметқалмауын.

2-тапсырма Мәтінде аталған ұлттық ойын түрлерін дәптерлеріңе жазыңдар.

СРООЧНООО! ПЛИИИЗ! ДАМ МНОГО!

СРОЧНО!

Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Қозы Көрпеш пен Баян сұлу аңызының ел аузында бірнеше нұсқасы жүр. Соның бірі әйгілі аңызды былайша өрбітеді:

Ноғайлы жұртында Қарабай мен Сарыбай есімді екі бай болыпты. Кішкентайынан бірге өсіп, дос болған Сарыбай мен Қарабай әлі дүниеге келмеген балаларын атастырып қояды. Ұлы дүниеге келмей жатып Сарыбай аңшылықта қайтыс болады. Қарабай сөзінде тұрмай: «Қызымды жетім ұлға бермеймін», — деп, Өлеңтінің аяғын өрлей Аягөзге көшеді.Аягөзге барған соң ноғайлының биі Сұлтанғазы Қарабайдың ауылын ерулікке шақырады. Сонда Шашақ байдың баласы Қодар Баянға ғашық болады. Алайда, атастырылған Қозы мен Баян ер жете бір-біріне ғашық болады. Қодар өте қанішер, әрі зұлым адам екен. Екеуара шайқаста бірінші болып Қозының басы кетеді. Сүйіктісінен айрылған Баян кек алуды ұйымдастырады. Ол Қодарды алдап, егер ол құдық қазып берсе, оған тұрмысқа шығамын дейді. Қодар Баянның шашынан ұстап алып, құдықты терең етіп қаза бастайды. Құдық тереңдей бергенде, Баян шашын кесіп жіберіп, Қодарды құдыққа батырып, өлтіреді. Ал өзі өз-өзін қылыштап, бақилыққа аттанады.

Мәңгілік махаббаттың символы болған қос ғашықты Аягөз жерінде арулап көмген халық, мәңгілік махаббаттың белгісі ретінде осы мазарды салған екен.

1)Шығарманың жанрын анықтаңыз

А)әңгіме

В) ертегі

С) аңыз

Д)повесть

2)Мәтіннің негізгі тақырыбын табыңыз

А) Қодардың батырлығы

В) Қос ғашықтың махаббаты

С) Уәдеге берік болуға үйрету

Д) Қозының өмір жолы

3)Баян дұшпаннан кегін алған жерді тауып жазыңыз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________

4)Төмендегі сұраққа бір сөйлеммен жауап беріңіз.

Қарабай мен Сарыбай қандай келісімге келеді?

_____________________________________________________________________________________________________________________________________

5)Қодар қандай адам?

______________________________________________________________________________________________________________________________________

3-тапсырма. Перифразаланған сөйлемдер ішінен мәтін мазмұнына жатпайтын екі ақпаратты анықта: 2 балл
А)Баяғыда бір байдың қолында жалғыз жетім қыз болыпты.
В)Жетім қыз жаңбыр аяқталғанша тоспай жүріп кетті.
С) Ауылда еш үйде шай қайнап,ас піспепті.
Д)Жолаушы жетім қызға батасын бермепті.

Баяғыда байдың қолында бір жетім қыз болыпты. Әке-шешесінен ерте айрылып, жалғыз қалған екен. Жетім қыз байдың отын-суын тасып күн көріпті. Күндердің күнінде сол ауылдың қыздары жиналып, тезек теруге шығыпты. Терген тезектерін буып, арқалап алыпты. Үйлеріне қайтып келе жатқанда жаңбыр құйып кетеді. Қыздар отындарын арқалап үйлеріне қарай жүгіріпті.
Жетім қыз қырық жамау жаман шапанын шешіп алып, отынның үстіне жауып, жаңбырдың басылуын күтіп отырыпты. Алыстан келе жатқан жолаушы мұны көріп, қыздың қасына келеді де:
Шырағым, ана балалар ауылға кетіп қалды ғой. Сен неге қалып қойдың? — деп сұрайды. Сонда қыз:
Барса, бара берсін. Олардың отындары да, киімдері де су болады.
Атты кісі ауылға барса, айтқанындай-ақ елдің отындары су болып, шай қайната алмай отыр екен.
Жәміш деген қыз баланың үйі қайсы? — дейді жолаушы. –Анау жотаның үстіндегі үй, — деп көрсетіп жібереді.
Жолаушы сол үйге барып түседі. Шайы қайнап, тамағы пісіп тұр екен. Мұны көріп отырған қонақ жетім баланы шақырып алып:
-Қызым, сен ақылды бала екенсің, алдыңнан жарылқасын! — деп батасын беріпті.​