Томенде берилген еки такырыптын бирин тандап, жазба жумысын орынданыз. Жазылым жумысында такырыптан…

оқылым жАзылым 6-тапсырма. Мәтінді оқы. Қою қаріппен берілген сөздердің мағынасын анықта. Төменде берілген кестені толтыр.

Енисей өзенінің бойынан құпия жазуы бар құлпытастар табылғаны туралы алғашқы хабарды Н. К. Видзен, С. У. Ремезев айтқан. Сондай-ақ Сібірде айдауда жүрген швед офицері И. Т. Страленберг пен немістің белгілі ғалымы Д. Г. Мессершмид те ақпарат берген. Олар құпия жазулар туралы деректерді XVIII ғасырдың бас кезінде жазған мақалалары мен хаттарында келтірген. Бұл жазулардың құпиясы бір жарым ғасырға жуық ашылмады. Ғалымдар қанша үңілсе де, оның әліпбилік негізін таба алмады. Сондықтан алғашқыда олар «руна (белгісіз) жазу» деп аталды. Алайда ғылыми зерттеулер олардың түркі жазулары екенін анықтады.

1893 жылғы қарашада Дания корольдігі Ғылым академиясының мәжілісінде Вильгельм Томсен ғылыми әлемді дүр сілкіндірген мәлімдеме жасады. Ғалым ұзақ зерттеп, зерделеп, Орхон мен Енисей өзендерінің бойынан табылған ескерткіштердегі құпия жазуды оқудың кілтін тапқанын хабарлады. Ғалым ең алдымен «Тәңір» және «түрік» сөздерін оқыған еді.

Дәл осы кезде академик В. В. Радлов та өз бетінше ізденіп, руна жазудың он беске жуық әрпін анықтаған еді. Арада көп уақыт өтпей, В. В. Радлов Орхон өзенінің бойынан табылған үлкен тастардағы мәтінді толық оқып, аударып шықты. Кейін орыс түркітанушылары көп зерттеді. Л. Н. Гумилев Орхон жазба ескерткіштерін «Көк түріктердің өздері туралы жазған шежіресі» деп бағалады.

Орхон жазба мұраларын ұзақ жылдар түбегейлі зерттеген қазақтың білікті ғалымдары — Ә. Марғұлан, Ә. Құрышжанов, М. Томанов, М. Жолдас- беков, Қ. Сартқожаұлының іргелі зерттеулері жарық көрді. Олар жазба ескерткіштердің рухани құндылығын ашты.

Жазбаларда көне түркілер мен көк түркілер дәуіріндегі оқиғалар сипатталады. Жағрапиялық атаулар, сол кездегі тайпалардың атаулары мен орналасу, таралу аймағы көрінеді. Көптеген тарихи, мәдени, жағрапиялық, саяси дерек бар. Тарихи оқиғалар, Ұлы қағандардың жорықтары көркем тілмен баяндалған.

Жазудың сипаты түркі тілдерінің дыбыстық ерекшеліктерін, үндестік заңдарын жақсы береді. Жазу оңнан солға қарай оқылады әрі негізінен дауыссыз дыбыстар таңбаланады. Түркі жазба ескерткіштері Ұйғыр қағандығы кезінде аяусыз қиратылған.

Азатжол, Тақырып ,Негізгі ақпарат.

Яғни, мәтінді кіріспеге, негізгі бөлікке және қорытындыға бөлу керек. әр бөліктің тақырыбын және негізгі ойды беру керек.

Деректі және дерексіз зат есімдерді қолданып ауызша және жазбаша құрай аласыңба? Онда «Менің бала қиялым» тақырыбына шағын ойтолғау жаз.

қазіргі жастардың бойында елжандылық қасиеті төмен деген пікірмен келісесіз бе?
Ойынызды аргументативті эссе турінде жеткізініз. Жазба жумысында шылауларды орынды қолданыңыз ​

Менің қиялым туралы эссе деректі дерексіз зат есімдерді қолданып жаза аласыздар ма?Ертеңге қажет еді!

II. Жазылым.

«Уақыт керемет сый»,«Уақыт-қазына», «Уақыт-ақша» деген тақырыптардың бірін таңдап

эссе жаз 7 (балл)

Эссеге қойылатын талаптар:

-тақырыпты ашу,ойды жоспарлау;

-тақырыпқа қатысты өлең шумақтарын,нақыл сөздерді орнымен пайдалана білу;

-ойдын жанашыл,еркін,шынайы болуына баса мән беру;

-накты айқындалған кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды бөлімнен құралуы шарт;

-такырыптан ауытқымаған дұрыс;

-өмірмен байланысы болуы керек;

-нақты пікірлер келтіру керек;

-келемі-100-150 сөз.

Жазылым Берілген тақырыптардың бірін таңдап, келісу-келіспеу эссесін жазыныз. 80-90 сөз аралығын қолданыңыз. 1) «Бірнеше тілді білу, адамға пайдалы» деген пікірмен келісесіз бе? 2) «Уақыт таптырмас сый» тақырыбы туралы пікір білдіріңіз​

Берілген тақырыптың біреуімен хабарлама жаз.​

Жол қозғалысы ережелері бойынша нұсқаулық Нұсқаулық жанрының рәсімделуіне тән сөйлемді тап.

Бүкіл топтаманы алушыларға өте тиімді науқандар қарастырылған.

Салтанатты шеруде жол жүру ережісін сақтау керек.

Көшенің немесе жолдың көлік жүретін бөлігіне шықпа.

Балаларға көшеде жүру, жолдан өту ережесі туралы сабақтар өту керек.

Көмектесіндерші

«Бүгінгі күннің батырлары – тілі мен ділін білетін, елі мен жерін сүйетін жастар» деген пікірмен келісесіз бе? Келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп, эссе жазыңыз. Эссе құрылымы мен дамуын сақтаңыз. Көлемі — 120-140 сөз. Жазылу мәтінінде одағай, қыстырма сөздерді қолданыңыз.
Эссе жазу барысында ұсыныстарды ескеріңіз!
Алдымен тақырыпқа топтастыру жасап алыңыз.
Тақырыптан ауытқымас үшін жүйелі жоспар құрыңыз;
Сөз санын да жоспарлаңыз;
Нақты аргументтер келтіріңіз;
Келісу/келіспеу себептерін көрсетіңіз;
Эссе шаблонын сақтап, сауатты жазыңыз!
 
 
​

ПОМОГИТЕ ДАМ 50 БАЛЛОВ!

2-тапсырма. Берілген үзінділердi кайта өндеп креативтi жазыныз.

1-үзінді. «Тағы бiр жай ойыма оралады. Киiз уйдiн терiнде бiр топ ауыл ақсақалдары жамбастай

жайгасып баппен кымыз iшiп отыр екен. Әкем дастарқан шетiнде кымыз куйып отыр. Ол мені ымдап

шакырды да кулагыма: «Сен немене, аталарына сәлем беруді ұмытпа дегенiм кайда!>>

сыбырлады. Мен катты қызарақтап, уйден шыга жөнелдім.

деп

2-үзінді. Қайран сол балалык, кайта келермісін, сен! Кей кезде сол бiр алансыз балалыгынды ансап,

ерiксiз сагынасын