Автор: imavetch
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
текст:
Теңіз жағасында екі адам жүр. Бірі – Курнос, бірі – Андрей. Кенет ышқынып, жел гулеп кетті. Қамыстар құлап, топырақ борап, дүние алай — дүлей борап кетті. Андрей бұл сұмдықты көрді: қатты соққан қара дауыл мұзды қақ жарып, ашып жіберді. Сіресіп жатқан мұз алға қарай жылжыды. Теңіз үсті түтігіп кетті. Андрей Курносты жаға қайыққа қарай сүйрей жөнелді. Иван:
— Есің дұрыс па? – деп айқайлады.
— Әне, балықшылар ығып барады.
— Подумаешь! Ықса, барсын!
Андрей не істерін білмей, сергелеңге түсті. Жанына Жалмұрат жүгіріп келді. Екеуі қайықты суға түсіріп мінді. Жел қайықты ұшырып ала жөнелді. Олар жағадан ұзап кетті. Теңіз үстінің дауылы өте қатты, үйдей толқындар. Жалмұраттың зәресі ұшты. Басы айналды. «Құдай-ай сақтай көр!» — деп жалбарынды. Андрей қайықты есті. Мұзда ыққан қайықшыларға жете алмай, өздері адасты. Қараңғы түнде қайықты үлкен сең соқты. Қайық быт-шыт болды. Екеуі мұздың үстінде қалды.
Ал балықшылар теңізге шыққан соң, жұқа мұз быт-шыт болып жарылды. Олар жан-жаққа ығып кетті. Балықшылардың біреуі суға құлап, үшеуі үсіп өлді. Біреуі шалажансар. Еламан, Кәлен, Мөңке, Дос, Рай ғана қалды.
Таң атты. Дауыл басылды. Бұлар ыққан үлкен мұз шыңға тірелді. Балықшылар: «Қаратүпті қара! Біз Қаратүптен шығыппыз», — деп шулады. Сақал- мұрты – қырау, беттерін үсік шалған. Осы жерде балықшылар Жалмұрат пен Андрейдің денесін көрді. Өздерін іздеп шыққандарын түсінді. Андрейдің тырнақтары жұлынған. Мұз үсті – қан. Өмір үшін жан аласқан. Жерді тырнағымен тырнаған. Андрей ақкөңіл еді. Промсолда балықшыларға жаны ашитын жалғыз адам еді.
Автор: soaohags
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 1 - 4 класс
лық алып келді. 2. Коп нүктенің орнына тиісті қосымшаны қойып оқы. Нұрәлі мен кемел ата-әжесі. (-нан, нен) мол базар — Атам. (-нан, нен) сыйға домбыра алдым, қараңыз, егі мақтанды. Кемел. Менің әжем. (-нан, нен) сыйға алған тақиям қалай? өте сәнді ме? — деп мақтанды Нұрәлі. Бізге ештеңе жоқ па? деп сұрады анасы балалар. Әжем. (-нан, -нен) сізге базарлық бар. Қоржын- Онан алыңыз. Оларды қала. (дан, ден) табу қиын. Міне на айран, ірімшік, құрт, қаймақ, бауырсақ, — деді кемел Әке, сіз торсық. (-тан, -тен) қымыз құйып ішіңіз, — деді (дан, ден). қуанып. Нұрәлі. Ата-аналары балаларына риза болды. — Балаларым, сендерге көп рақмет, бақытты болыңдар, — деп алғыс айтты әкелері. Балаларым. айналдым, мұндай балаларды әлем. таппайсың — деді аналары. берейік
Автор: soheijgg9
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: студенческий
перевод пж ТЫҢДАЛЫМ ОҚылым -тапсырма. Мәтінді тыңда. Релге белiп окындар. Ертеде бір жас жігіт өзінің кедейлігін айтып, әрдайым мұңын шарады екен. Шіркін-ай, менің байлығым көп болса, жаксы емiр сүрер едім. — деп зарлауын қоймапты. Бiр кунi карт тас кашаушы етіп бара жатып, зарлап отырған жігіттің қасына келеді. Саған не болды сонша жы- лап? Сен нағыз бай адам емессің бе? — дейді. Мен баймын ба? — деп жігіт таңғалады. — Ол — қандай байлық? Сенiң көзiң ше? Бiр кезiндi E қаншаға сатар едің? — деп сұрайды қарт. Оның не! — деп шошып кетедi жiгiт кезімді ешкандай б маймын. Ал енді екі қолың мен аяғыңды алтынға айырбастар ма едің? — Жоқ, ешқайсысын да алтынға айырбастамаймын, — дейді жі — Міне, көрдің бе, сен өте бай адамсың. Адамның ен улкен байл дейді карт. Оны ақшаға сатып ала алмайсын мен денсаулығы, Карт осыны айтады да женіне кетеді. -
Автор: irisha1221269
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: студенческий
Тапсырма 1. Оқылым Мәтінді 2 рет мұқият оқып,кестедегі ақпараттардың мәтін мазмұнына сай дұрыс немесе бұрыс екенін белгілеңіз. — Бұл кімнің үйі? -Жұмағұлдікі. -Жасай берсін Жұмағұл! -Не жұмыс істейді? -Қой бағады. -Қойлары көбейе берсін! -ІШешен үйде ме? -Үйде жок. Фермаға кетті Солай де. Еее. -Үйде кымыз бар шығар? -Бітті. -Сенің атын кім? -Дәулет. -Жаксы ат екен. Әдемі ат. Менің де атым Дәулет. Мұндай аты жаксы адам әсте өті айтпайды. Қымыз бар ғой, иә? -Бар. -Тамаша! -Үйге кірейік, кожайын. Қожа, жүр, үй ие ренжіп жүрер. Жүр, жүр, жүр. Дәмнен үлкен емеспіз ғой. -Бәрекелді! Сен өзің жомарт екенсің. Кеңпейіл ниетіне ризамыз. Мә, мынаған
Автор: Guсci
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 1 - 4 класс
Тазалық керек адамға! Эсседегі сипаттама сөздердің орнын тап. Жақындай түссең мұрныңа келеді, жиіркеніп құсып қоюыңыз мүмкін. Осыншама адамды көрмеген едім. Аяғындағы кебісі де әбден тозған, сөгілгелі тұр. Дарылдатып сүйрегенде, артынан шаң борайды. Ол кебіс тозып, жаңа кебіс кигені есімде жоқ екен. Ал ол аяқкиімін шешіп үйге кірсе не болады, ол үйді бұзып қайта салу керек болатын шығар. е Артқа Тексеру Да
помогите =»»»0
Автор: Артур63881
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Тапсырма. Мәтін Қан мен тер (романнан үзінді) қалай, тереңге кете ме тайызға шыға ма? Бүгін күн қалай батты, ертең мен Теңіз жайында әңгімелескен керемет әңгіме болатын балықтың бағыты сола ма, жоқ па? Балықшылар бүгін Райдың үйіне жиналды. Олар теңіз жайында, балың жайында әңгімелесіп отырды. Аттылы біреу есік алдына тоқтады. Аттан түсті. Атты байлап, сәлем Кәлен еді. Балықшылар Кәленді таныды. беріп, үйге кірді. Кіріп келген — Балықшы жас жігіт: Аға, отырыңыз! Төрге шығыңыз, — деді. Кален төрге шықпай, төмен отырып: Еламан, саған келдім, дел ойындағысын бірден айтты. Іздеп келдім, — Е, ат ұрлауды қойып, енді балық аулауға шықтың ба? — деді Рай. Балықшылар шошып қалды. Кәлен асықпады. Ол ашуланбай, түн болмаған кісідей жадырап: «Бала ғой», деп жүрсем, ержеткен екенсің, Балықшылар жадырап сала берді. Еламан: — Жарайды, шаруаңды айт! «Саған кісі керек», — дейді ғой. Мені пайшерiк қып алуға қалайсың? Мұз оятын кісі керек пе? Кәсіп — деді. Ал керек. Ендеше мені ал! — Шодырға бар. Билігі сонда. Міне, сөз! Ендігі жерде сендермен бірге жүріп көрейін, — деді. Ертеңінде Еламанға Андрей келді. Сақ бол. Федоров: «Аудың барлығы жарамсыз», – деп жатыр. Ертең сені бар адамыңмен мұз үстіне айдап шығайын деп жатыр. Мұз әлсіз емес пе? Оны мен де айттым. Бірақ Федоров тыңдамайды. Сақ бол! Тек абай- лап сөйлес! — деп кетті Иван. ВСЕ ГЛАГОЛЫ!
Автор: arturchikkhisametdin
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Сүйінбай қазақ тайпалары мен руларын атай отырып нені
жеткізгісі келгенін белгіле.
Жанқұты деген шешені,
Ешкімге дес бермеген.
Сен сияқты, Қатаған,
Ақылы жоқ ақынды,
Құл қылып қойын бақтырған.
Одан әрі барайын,
Керейге қолқа салайын.
Қарсы келген дұшпанын,
Қоралы қойдай айдаған.
Өр Алтайды жайлаған,
Наймандарға келейін,
Қабанбай шықан Найманым.
«Жайыл қырғынында» жайратып,
Құлашты кең жайғанмын.
Сол Найманның ішінде,
Бегімбет пен Қызайым.
Орал тауға бір қонып,
Кіші жүзге жетейін.
Елімнің қандай екенін,
Түсінген шығар көкейің.
Он екі ата байұлы,
Жеті аталы жеті ру,
Қанеки бетке қарашы,
Жете алдың ба санына?
Қоңыраттың Тоқсан екі ұлы бар,
Көкбөрісі даланың.
Жабылып атқа қонғанда,
Астында тастың жатарсың.
Барлық жауап дұрыс
Ел қамқоры болған адамдарын, батырларын марапаттайды
Өз елінің өсіп-өнген көптігін
Автор: tanechkadp
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Ауыл – дәстүрлі қазақ қоғамында ежелден қалыптасқан ұғым. Ж.Әбдірашев: «Ауыл – қаланың анасы, анасын ұмытпайды баласы» – деген екен. Ауыл – әр халықтың, соның ішінде қазақ халқының алтын бесігі, темірқазығы. Ұлтымыздың салт-дәстүрі, қаны мен жаны сол ауылдан басталады. Халық мақтанышына айналған әйгілі арыстарымыздың бәрі де сол ауылдан шыққан. Сондықтан да елімізді көркейтуге осы бастан өз үлесімізді қосуға тиіспіз. Ал біздің үлесіміз – сапалы білім алып, ел болашағын ойлайтын азамат болу. «Ауыл түбі – бірлік, қауым түбі – тірлік» деген мақал ауылдың этникалық, экономикалық және рухани маңыздылығын білдіреді.
Ауыл адамдары қала адамдарына қарағанда салтты берік ұстанады, қарапайым, жомарт, ашық, кішіпейіл, бауырмал, мейірімді болып келеді. Себебі ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып барлығы ауылда жақсы сақталған. Ауыл адамдары кеш ұйықтап, ерте тұрады. Ауылда таза ауа, дала тып-тыныш болады.
Қала өмірі тынымсыз тірліктен тұрады. Таңнан кешке дейін көліктің дауысы құлақ тұндырады. Қаптаған халық, у да шу. Қала адамдары барлық жаңалықтан хабардар, бірақ көбіне өзімшіл болып келеді.
——————
выпишите прилагательные из текста
помогите буду благодарна
20 баллов
Автор: alinavolkotrub13
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Переведите пожалуйста
отрывок текста Көтергіш кран
Двигательдің бірін іске қоссам, ауыр плита жайлап қана жоғары көтеріле бастайды. Екіншісін іске қосқанда, кранның жебесі бұрылып, плитаны қойылатын орнына апарады.
-Бұл қимылдарды сіз өзіңіз жасайсыз ба?
-Жоқ, балам, жүкті көтерер алдында оны кранның ілгеріне берік етіп іледі. Осы жауапты істі такелажшылар жасайды. Олар маған жүкті қалай көтеру және қайда апарып қою керек екендігін ишаратпен ( қол сермеу, тағы басқа дене қимылдары) білдіреді. Бұлардың бәрі айтқанда онша қиын емес көрінеді.
Соншалықты ауыр, жауапты іс жасап, еңбек етіп жүрген әкемді мен мақтан тұтамын.
Автор: kolobovaann
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: студенческий
2. Ақпараттың дұрыс, бұрыстығын тап. Правильно неправильно —
N2
Дұрыс
Бұрыс
1
Ақпарат
Отбасы дегеніміз туысқандық байланыста бірлесіп
өмір сүретін адамдар.
Дәстүрлі қазақ отбасында ата-ананы ерекше
құрметтемген.
2
о
Әке мен шеше ақылдасып, үйленген ұлдарына енші
бөледі, тұрмысқа шыққан қыздарына жасау береді.
Отбасы мүшелері әкені тыңдамайды.
Қара шаңырақ — үлкен үй, әке-шеше үйі.
Ответ:
А. Бұл – Жетіқарақшы шоқжұлдызы! Ол түнде адамдарға өз
күйін табуға көмектеседі. Ғалымдар жұлдыздарды зерттейді.
Бір кішкентай нүктелердің құпиясы көп.
В. Ол телескоп» деп аталады. Телескоппен
аяулдызды көруге болады. Ол жұлдызды үлкен етіп
керсетеді. Жұлдыздар бізден алыста. Сондықтан олар
кішкентай болып көрінеді.