Автор: bornuk92
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Помогите пожалуйста!
Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап жазыңыз.
Ерлер мен әйел адамдар арасындағы гендерлік айырмашылықтың алғашқы белгілері бала жастан байқала бастайды.Психолог-ғалымдардың пікіріне сүйенсек,балалар өздерінің ұл не қыз, әйел немесе ер адам деп айырып қарауға бейімделеді.
3-4 жаста балалар «әке» мен «шеше» , «әйелі» мен «күйеуі» ұғымдарынан гөрі «апа», «аға» ұғымдарын тез меңгереді. Ойын кезінде қыз әйел адамның, ұл ер адамның рөлін таңдайды. Ата-ана мен ересек отбасы мүшелерінің балаларға түсінікті бола бермейтін «құпия» тілі болады, ұл мен қыздың сөйлер сөзі де ерекше болып қалыптасады.
Қазақ дәстүрінде ұл әкенің, қыз шешенің тәрбиесінде болып, біртіндеп гендерлік дағдыларға бейімделе бастайды.Қазақ халқының салт-дәстүрімен бірге келе жатқан гендерлік ерекшеліктер халық ауыз әдебиеті үлгілерінде, мақал-мәтелде, тұрақты сөз тіркестерінде кең қамтылған.
Мақал-мәтелде көбінесе ұл мен қыз қатар қойылып, салыстырылып беріледі:Үй иесі-ұл, төр иесі-қыз; Қыздың ұяты-шешеге;Қыз анадан үйренбей өнеге алмас, ұл атадан үйренбей сапар шекпес; Қызы мінезді келсін, ұлы өнерлі келсін және т.б.
Қыздың әлеуметтік жасын көбірек ескерген. Есейген қызын ұзатылғанға дейін бойжеткен, ұзатылатын қыз,атастырылған қыз,қалыңдық деп әлеуметтік рөліне қарай атаған.Он бесте отау иесі саналған бозбаланы да жас жігіт, зіңгіттей жігіт,қылшылдаған жігіт,жігіт-желең, күйеу-жігіт,сақа жігіт деп атауы жігіттің физиологиялық толысуы ғана емес, гендерлік әлеуметтеуін де білдіреді.
«Гендерлік лингвистика негіздері» кітабынан
1. Сұрақтарға жауап беріңіздер:
Гендерлік айырмашылық қай кезден байқалады?
________________________________________________________________________________________________________________________________________
Кішкентай балалар қандай ұғымдарды тез меңгереді?
________________________________________________________________________________________________________________________________________
Есейген қыз баланы қалай атаған?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Отау иесін қалай атаған?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Автор: karapupz
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
ТАПСЫРМА:Бос орынға қарамен берілген сөздерді тиісті орнына қойыңыз. Асты сызылған -сөздердің қолданылу ерекшелігін назар аударыңыз.
Мен, сіздердің, біз, осы, менің, біздің, оларды, оның, олар
Құрметті соғыс ардагерлері!
. Қазақстан елінің жас өренімін! Бүгінде Қазақстанда көптеген ұлттардың өкілдері тату-тәтті өмір сүріп жатыр. Бір кезде сұрапыл соғыс . адамдарды қазақ жеріне әкеліп, бір шаңырақтың астында өмір сүруге мәжбүр етті. Бауырмал қазақ халқы . құшақ жая қарсы алып, мейрімділік танытты.
Мен жуырда Зигфрид есімді бала туралы шығарма оқыдым. . басынан өткен оқиғалар маған қатты әсер етті. Онда соғыстан кейінгі балалардың тағдыры бейнеленген. Осыдан соң еліміздегі барлық балалардың бақытты екеніне . көзім жетті, себебі . бейбітшілікте өмір сүруде.
Болашақта мен елімнің үлкен азаматы болып өсетініме сенімдімін. Себебі мемлекетіміз . үшін көп игі істер жасауда. Жақсы білім алып, еліміздің тірегі болу . парызымыз. Біз . үміттеріңізді ақтау керекпіз.
Помогите пожалуйста
Автор: alex240189
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Сөйлемдерді толықтыр:
1. Ұлы Жібек жолының қазақстандық бөлігіндегі бірінші бірегей ірі қала
болды.
2. Жібектің бір бөлігі Қытайдан шығатын, басқалары Шығыс Түркістанда және
әзірленетін.
3. Ғалым
дүниенің геоцентрік жүйесін Коперниктен 500 жыл бұрын айтып кеткен.
Автор: goshabonbonbon
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Тжб қазақ тілі көмек пж
А мәтіні Құқықбұзушылық әрекеттерге қандай бала барады? Шаңырақ көтеріп, баланың бал қызығымен отбасылық өмірді енді ғана бастап келе жатқан отбысының екіге айырылысуы бала психикасына кері әсері мол. Баланың ішкі әлемінде сыртқа айта алмайтын сырларының жиналуы да, теріс қылықтарға жол беретіні тағы бар. Екі жақты мейірім көрмеген бала мейірімге мұқтаждық тауқыметін бастан кешіп, сыртқы әлемнен мейірім іздейді. Отбасы бүтін бола тұра әлеуметтік жағдайының төмендігінен де жаман әрекеттерге баратындары да жоқ емес. Ата-анасынан қысым көрген балалар да теріс әрекеттерге бой алдыруда. Мысалы; ата-анасының тапсырмасын орындамау салдарынан (үй жұмысы, мөлшерден артық қаржы, ой санаспау т.с.с) қысым көргендер де. Психолог және психиатр мамандар адамның жан дүниесін 100 пайыз зерттей алмайды. Адам баласының миында түсініп болмайтын жайттар болып жатады. ГЕН мәселесі де үлкен рол ойнайды. Ұлжанның ақ сүтімен, Зеренің зерделі ертегілерімен сусындаған кешегі Абай – нар қазақ.Бүгінде кешегі Абайдай қазақты тәрбиелеуде әжелеріміз бен аналарымыздың алатын орны ерекше. Өмір бойы әкесінің жұмбағын шешуге бар күш жігерін сарп еткен Абайдай ұрпақты тәрбиелеу әрбір әкенің парызы деп білемін.Тәрбиесі тереңге жайылған толыққанды отбасынан зиялы азаматтардың шығатынына күмәнім жоқ! Ал тәрбие бар жерде құқықбұзушылыққа жол жоқ. «Қатты тәртір көрсе бала күнінде, өнерімен қуантады түбінде!» деген Жүсіп Баласағұнның қанатты сөзі бала тәрбисіне жастайынан мән беруді меңзеп, бала тәрбиесіне көп көңіл бөлуге шақырады. Тәртіпке бас иген елдің азаматтары ғана Жаңа әлемдегі Жаңа Қазақстанды жасай алады! Өйткені кемелденген мемлекет кемелді жастардың қолында!
Ә мәтіні Азаматтың міндеті — заң талаптарын бұзбау, екінші жағынан өзіне жүктелген міндетін орындау. Заңның мықтылығы атында емес, адалдығы мен әділдігінде. Заңның ең басты мақсаттарының бірі – қоғамдағы алуан мінезді адамдарды салауатты өмір салтына тәрбиелеу. Заңды білмеу – құқықтық мәдениеттің елеулі кемшілігі. Заңды білмеу, оны бұзу жауапкершіліктен құтқармайды. Бұл жерде білімгер заң және құқықтық мәдениет ұғымын шатастырмау керек. Құқықтық мәдениет білімгерлерден жан-жақты құқықтық білімдерді талап етеді. Мемлекеттің білімді, адамгершілікті, тапқыр, кез-келген жағдайда дербес шешім жасай алатын, ынтымақтасуға және өзара іс-қимылға қабілетті, ел тағдыры үшін жауапкершілік сезіміне ие адам тәрбиелеу мәселесі жөніндегі әлеуметтік сұранысына жыл сайынғы Республика Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы, Қазақстан Республикасы азаматтарын патриоттыққа тәрбиелеу Мемлекеттік бағдарламасынан және т.б. аса маңызды құжаттардан орын алуда. Тәрбие үрдісіне тікелей қатысты негізгі құқықтар Қазақстан Республикасының Конституциясында бекітілген. Қазақстан Республикасының Коституциясында (12, 27, 28, 29, 30, 36- баптарында), «Қазақстан Республикасындағы бала құқытары туралы», «Білім туралы», «Діни сенім бостандығы және діни бірлестіктер туралы», «Неке және отбасы туралы», «Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы», «Отбасы үлгісіндегі балалар ауылы және жасөспірімдер үйлері туралы», «Азаматтардың денсаулығын сақтау туралы», «ЖҚТБ ауруының алдын алу туралы», «Темекі шегушіліктің алдын алу және оны шектеу туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарында және т.б. маңызды құжаттарда жеке тұлғаның ұлттық және жалпы азаматтық құндылықтар негізінде қалыптасуы мен дамуы және оның кәсіби жетілуі үшін қажетті жағдайлар жасау; баланың тәрбиеленуі, білім алу және жан – жақты қалыптасуы, ана тілін, ұлттық салт-дәстүрлерді сақтау, ақпараттану, денсаулығын нығайту сияқты құқықтарын іске асыру – білім беру жүйесінің басты міндеттері болып табылады.
Автор: TITTANIC1912
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: студенческий
Сақтардың Қазақстан аумағындағы ғана емес, Еуразия құрлығындағы ең көне мемлекеттігінің (б.з.д. VIII ғ.) жәдігерлері. Шілікті даласында зерттелді. Ұзын саны 200-ден астам сақ-үйсін мәдениетінің ескерткіштері табылған бұл жазықта сақ патшаларының қырықтан астам обасы бар. Соңғы кезде үш ірі патшаның обасы зерттелді. «Бәйгетөбе» деп аталатын обадан алтын киіммен жерленген ертедегі сақ патшасының мүрдесі ашылды. Оба ерте заманда-ақ тоналып кеткен екен. Тоналғаннан қалған алтын түймелер, қаптырма әшекейлер мен зергерлік бұйымдар саны 4000-нан асады.
ПЕРЕВИДИТЕ ПОЖАЛУЙСТА, СРОЧНО!
Автор: Zhukzhuk301216
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 1 - 4 класс
51
5сы. БЖБ- только для.
Орылым
1 Метiндi мүют оқып, төменде берілген тапсырмаларды
орындаңыз
ва могілдір түсті Туымыз бірлік пен аман-есендікті
білдіреді Тудың ортасындағы саулесін шашқан алтын күн
таштық пен байлықтың белгі
Қазақ халқы ерте заманнан бері қыранды «киелі, қасиетті
құс» деп есептеген. Тудың сабышма хоттық ою-өрнек салынған
Мемлекеттік әнұранның авторы-Шәмші Қалдаяқов, сөзін
жазгандар Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев.
«Менің Қазақстаным» әні Қазақстан Республикасының Әнұраны
ретінде 2006 жылы 10 қаңтарда Елбасын ұлықтау реодмінде
алғаш рет орындалды.
1. Мәтін не туралы, мәтінге ат қойыңыз,
(1балл)
2. Мотінде берілген сөздердің синонимін тауып,
Ту-
Бойлық,-
(46ann) )
Елбасы,-
Anfaui
3. Берілген сұрақтарға толық жане қысқа жауап беріңіз.
Мемлекеттік әнұранның авторы кім?
Толық жауап
Қысқа жауал
(1балл)
Туымыздың түсі нені білдіреді?
Толық жауап:
Қысқа жауап:
(1балл)
Автор: Aaooaoxmkc
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
1) Досыңыз қандай да спорт түрінен республикалық деңгейдегі жарысқа қатысып, бас жүлдені жеңіп алды. Досыңызды осы қуанышымен жазбаша құттықтаңыз.
2)Қазақстанда көптеген ірілі-ұсақты өзен-көлдер бар. Олардың біразын ғалымдар зерттеп, емдік қасиеттері мен минералдық құрамы қаншалықты екендігін де дәлелдеп келе жатыр. «Еліміздегі өзен-көлдердің емдік қасиеттері туралы дәлелдеп, жазыңыз. (70-80сөз)
Автор: kozevnikovapolina841
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
берілген сөздерді мағынасына қарай сәйкестендіріңдер
Автор: m46308311
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 10 - 11 класс
ІҚ, МӘТІНМЕН ЖҰМЫС ОҚЫЛЫМ 3-тапсырма. Мәтіндерге тақырып қой. Екі мәтінді салыстыр. 1. Қазақстанда қалалық мәдениет ерте ғасырлардан басталған. Ежелгі Қазақстан жерінде Отырар, Түркістан, Мерке, Аспара, Тараз, Талғар, Құлан, Құмкент, Жаркент, Сайрам, Сарайшық, Алматы және т. б. көптеген көне қалалар болған. Отырар қаласы Арыс пен Сырда- рия өзендерінің қосылған тұсында орналасқан. Ежелгі Отырар қыштан салған тамдары бар, көшелері кең, керуен кіріп-шығатын қақпалары бар көрікті қала болған. Осы қалада әлемнің екінші ұстазы — Әбу Насыр әл- Фараби туған. Түркістан қаласы Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан. «Түркістан» сөзі «түріктер мекені» дегенді білдіреді. Түркістанда Қожа Ахмет Ясауидің кесенесі бар («Сен білесің бе?» энциклопедиясынан). үлкен 2. Алматы әсем, арман қала. Қазіргі кезде Алматы қаласы мегаполис. Ол күннен-күнге көркейіп, өсіп келеді. Зәулім ғимараттар ерекше әдемі. — Ауылдық жердегідей емес, Алматыда қызу тіршілік бір тоқтамайды. Мен достарыммен ойын-сауыққа барамын, отшашуды тамашалаймын. Хауызға түсемін. Мен Алматыны жақсы көремін. К это му тексту сделать задание жпжпжпжпжпжпжп
Автор: kirillshetnikov005
Предмет: Қазақ тiлi
Уровень: 5 - 9 класс
Көшпелілер өркениеті — мал шаруашылығымен айналысатын, белгілі бір қалыптасқан жуймен көшіп-қонып тіршілік
ететін адамдардың қаумдастығы, өркениеті. Көшпеліліктің шығуына географиялық орта мен ауа райы әсер етті. Көшпелілік
белгілі бір геофизикалық, табиғи-климаттық аймақтарда қалыптасады. Бұл қандай аймақтар, олардың экологиялық жүйесі
қандай? Әдетте, бұл — далалы, жартылай шолейт, шөл және құрғақ далалар, тау бөктері, тау қойнаулары. Мұндай жерде
көбінесе жаңбыр аз, жылдық ылғалдың мөлшері 200-400мм арасында ғана болады. Осындай аймақтарға Қазақстан да кіреді.
1. Мәтін бойынша дұрыс/бұрыс ақпаратты анықтаңыз.
1 Көшпелілік табиғи-климаттық аймақтарда қалыптасады.
2 Көшпелі жерлерде жаңбыр аз.
3 Көшпелілер өркениеті мал шаруашылығымен айналыспайды.
4 Көшпелі жерлердің жылдық ылғал мөлшері 200-400мм.
5 Көшпеліліктің шығуына ауа-райы әсер етпейді.
Ответ:
Құрмаласқа: 1,2
Жай сөйлемге: 3,4